Từ Bồ Tát là khái niệm được phái Bắc Tông, Đại Thừa sử dụng nhiều. Theo thầy Thích Thông Lạc, khi Phật còn tại thế, Ngài chưa từng nói đến hai chữ bồ tát bao giờ.
Từ Bồ Tát nhằm mô tả người đắc ngộ quả vị phật và có công năng hóa độ giải thoát, đem lại hạnh phúc cho người khác. Khác với hạnh A La Hán, chỉ giải thoát cho mình mà không giải thoát được cho người khác.
Thầy Thông Lạc phản biện rằng:
Không ai có trí tuệ và đạo hạnh cao lại không có công năng giải thoát và giác tha. Nói cách khác, hạnh Bồ Tát là một khái niệm vô nghĩa. Đã đắc quả vị Phật thì đương nhiên sẽ giác tha.
Và đương nhiên, giác tha ở đây phải được hiểu là người thắp đuốc soi đường chứ không phải người HÓA PHÉP. Không ai có thể hóa phép biến X thành Y. Hóa phép biến X thành Y là điều trái với nhân quả và lẽ tự nhiên.
Bởi thế, tất cả những giáo phái nào nói bà A có khả năng biến X thành Y thì đều là ngụy tạo và phản động.
Phật độ ta không độ nàng là câu nói vui mồm. Thực tế Phật đã, đang và sẽ không độ cho ai, mà cũng không thể độ cho ai. Lúc Phật còn sống, chính mắt ngài đã thở dài chứng kiến cảnh con cháu tộc Thích Ca bị hủy diệt dưới lưỡi đao của vua Lưu Ly. Người nhà còn chả độ được, sao độ được bọn người dưng?
Nói cách khác, ai đắc quả vị cao hơn về trí tuệ, bản lĩnh và đạo đức đều có thể giúp cho kẻ yếu hơn mình. Và giúp, phải được hiểu là thắp đuốc soi đường mà thôi. Người kia muốn giải thoát thì phải tự cất bước tu hành.
THẾ NÀO LÀ TU HÀNH?
Theo thầy Thông Lạc, việc đầu tiên là phải giữ giới. Có giới luật cho cư sỹ, giới luật cho khất sỹ, giới luật cho ni, cho tăng, cho Phật tử tại gia… Không giữ được giới thì đừng nói tu tập làm gì cho mệt.
Trước đây tôi lầm tưởng người tu hành cao siêu thì không cần giữ giới. Tôi hiểu lầm là giới luật chỉ cần cho kẻ mới nhập đạo. Hóa ra không phải. Giữ giới tốt thì xem như đã làm xuất sắc được 70% việc tu tập rồi.
1. Không dùng chất kích thích (rượu cồn, ma túy…)
2. Không tà dâm
3. Không sát sinh
4. Không trộm cắp
5. Không nói dối
Trong 5 giới tưởng như đơn giản trên, ai nói mình đã thực hiện được nghiêm chỉnh từ bé đến lớn, tôi xin phép đập đầu vào tường chết liền.
Giữ giới quá khó nên người ta thường né tránh hoặc ngụy biện cho thói xấu của mình. Các hòa thượng luôn nói “quả vị cao thì giới có thể linh động và buông lỏng chút…”
Tuy nhiên, quả vị cao thì không ai bằng Thích Ca Mâu Ni Phật. Nhưng chính ngài vẫn giữ giới rất nghiêm chỉnh. Chưa bao giờ ngài ngủ giường rộng, nhà to đẹp, chưa bao giờ ngài đi xe ngựa kéo. Trừ một lần duy nhất ngài chịu đi xe ngựa kéo là lần Ngài cần đi nhanh để về nhìn mặt cha Tịnh Phạn trước giờ tử biệt. Ngài luôn ăn ngủ đơn giản. Ngài duy trì ba áo một bát, tự mình xin ăn cả một đời.
Ngẫm cách các đại đức, hòa thượng bây giờ sinh hoạt mà tôi phát hoảng. Họ tự cho mình cao quý, phải đi máy bay hạng sang mới xứng với mình. Thử hỏi, đức hạnh của họ có cao bằng một phần nhỏ của Thích Ca chưa? Họ nói rằng do Phật tử bắt họ ngồi lên Lếch-xù chứ họ cũng không khoái Lếch-xù. Láo nào! Họ có quyền từ chối cơ mà. Sao không bắt Grabbike?
Thiền tứ niệm xứ là đúng nhưng không đủ. Gốc rễ của mọi vấn đề theo thầy Thông Lạc chùa Chân Như là nằm ở NHƯ LÝ TÁC Ý và GIỮ GIỚI.
Theo Chân Như trưởng lão, đây chính là hai pháp hành căn bản của tu đạo chứ không phải ngồi thiền. Ngồi thiền chỉ thành quả khi và chỉ khi giới hạnh được bảo đảm mà thôi.