Một nhà nghiên cứu sử
Thuộc lớp người cao niên
Cuộc sống khá đầy đủ
Có tý chức, tý quyền.
Một hôm nhà nghiên cứu
Bắt gặp một lão già
Mở sạp hàng rất lạ
Bán cho người đi qua.
Hàng mà lão ấy bán
Là Sự Thật, lạ chưa
Có đủ mọi chủng loại
Lớn, nhỏ và cỡ vừa.
Có sự thật một nửa
Cả sự thật rất to
Và sự thật trần trụi
Cất kỹ ở trong kho.
Bác ta thấy lạ quá
Đến gần và hỏi mua
Cụ già nói: “Quý khách
Có đủ tiền hay chưa?
Tiền nào thì của nấy
Nếu sự thật càng nhiều
Thì tiền mất càng lớn
Liệu cách mà chi tiêu.”
Bác nói: Tôi thích loại
Sự thật trăm phần trăm
Sự thật loại chính hiệu
Làm nhức nhối lương tâm.
Giá bao nhiêu cứ nói
Nếu hợp lý sẽ mua
Còn sự thật một nửa
Tôi cũng đã có thừa.
“Chà, lão già nhăn mặt
Loại ấy đắt ông ơi
Ông sẽ hết tài sản
Và chức tước trên người.
Với loại sự thật đấy
Tôi phải cất trong hòm
Ban ngày không dám mở
Chỉ liếc trộm đêm hôm.
Để có sự thật ấy
Ông mất vợ mất con
Mất luôn cả nhà cửa
Danh tiếng cũng mất luôn.
Nếu ông dám đánh đổi
Thì tôi bán cho ngay
Nhưng trước khi quyết định
Hãy cân nhắc điều này. “
Nhà nghiên cứu tái mặt
Đứng thờ thẫn một hồi
Rồi chắp tay xin phép
“Chào cụ, tôi cáo lui.
Cái loại sự thật ấy
Bản lĩnh tôi chưa nhiều
Lúc này đâu dám nghĩ,
May ra khi về hưu…”
Cụ già cười, nói nhỏ:
“Để có được bình an
Ông đã không mua nó
Là quyết định khôn ngoan!
Nhiều kẻ muốn có nó
Nhưng chẳng ai dám mua
Một sự thật trần trụi
Đâu có phải chuyện đùa.”